Veel gezinnen kennen tegenwoordig niet meer het standaardmodel: vader, moeder en hun kinderen. Het stiefgezin komt steeds meer voor.
De verzorgende ouders zijn dan niet beiden ook de biologische ouders. Dat gebeurt bij een nieuwe relatie of hertrouwen na scheiding of overlijden van een partner. Van de stiefgezinnen mislukt ongeveer 60%.
In een stiefgezin komen makkelijker vragen en problemen voor, die het traditionele gezin niet kent. Iedereen moet wennen aan elkaar. Dat geldt voor de ouders: een nieuwe relatie opbouwen onder de kritische blik van de eigen kinderen of die van een ander kan een opgave zijn. Dat geldt ook voor de kinderen: de nieuwe partner van vader of moeder accepteren is niet simpel en met nieuwe broertjes en zusjes ben je ook niet meteen goede vriendjes.
Toch hoeft een stiefgezin niet per definitie problematisch te zijn. Er zijn ook nog genoeg voorbeelden van stiefgezinnen, die er wel een succes van maken. De “stiefband” moet groeien vanuit geduld en wederzijds vertrouwen.

Dit spreekwoord is gedeeltelijk waar.

Met andere woorden: dat komt vanzelf.
Het is een misvatting om te denken dat liefde en prettig vrijen altijd samen gaan.
Je moet leren omgaan met seks en liefde. Het is geen instinct en ook geen automatisch proces. In de eerste plaats is vrijen een vaardigheid. Daarvoor moet je eerst je eigen lichaam en dat van de partner beter leren kennen. Veel mensen hebben verder ontdekt dat ondanks de liefde en genegenheid, die zij voor hun partner voelen, het vrijen op zichzelf niet altijd bevredigend is, terwijl het met iemand anders, voor wie zij geen liefde voelen, maar die seksueel veel beter van wanten weet, soms fantastisch kan zijn.
Liefde alleen is geen garantie voor een goed seksleven. Het is daarom belangrijk dat kinderen en tieners seksueel goed worden voorgelicht.
Kinderen kunnen veel van hun ouders leren over liefde en seks. Door daarover te praten en een goed voorbeeld te geven van een liefdevolle, open relatie, kunnen ouders hun kinderen de waarde van genegenheid en eerlijkheid bijbrengen. Als een echtpaar liefdevol met elkaar omgaat, zal hun kind leren dat liefde en seks gebaseerd zijn op wederzijds respect.

Dit spreekwoord is niet waar.

Volgens deze uitdrukking krijgt een enigst kind alle aandacht van zijn ouders en hoeft het nooit iets met een ander kind te delen.
Of een kind verwend wordt, heeft meer met de opvoedkundige kwaliteiten van de ouders te maken dan met het enig kind zijn. Ook ouders met meer kinderen kunnen hun kinderen verwennen. Een enig kind krijgt misschien iets meer exclusieve aandacht, maar mist de aandacht van eventuele broertjes of zusjes.
Leren delen kunnen ouders ook van hun ouders leren, bovendien zal het kind op het kinderdagverblijf of de kleuterschool genoeg kansen hiervoor krijgen.

Dit spreekwoord is niet waar.

Kinderen moet je kort op elkaar krijgen, want als er een te groot leeftijdsverschil is, hebben kinderen niets aan elkaar.
Volgens de publiciste Marga Schiet kunnen jongere kinderen zich van hun troon gestoten voelen door een broertje of zusje. Een groot leeftijdsverschil kan voordelen hebben. Een oudste, die al een eigen leven heeft, zal een baby erbij vaak leuk vinden. Jonge kinderen zijn meestal dol op een grotere broer of zus, die op hun beurt weer kan genieten van een jonger kind dat naar hen opkijkt. Of kinderen met elkaar optrekken zal vooral afhankelijk zijn van hun aard en hun geslacht.

Dit spreekwoord is niet waar.

Volgens dit spreekwoord is slaan soms een noodzakelijk hulpmiddel om kinderen te leren gehoorzamen.
Sinds 2007 is het in Nederland verboden om kinderen te slaan. Dit met het doel de kans op kindermishandeling te verkleinen. Slaan is vaak een teken van onmacht en als het als een normaal opvoedkundig handelen wordt beschouwd, loopt het gemakkelijk uit de hand. Slaan is niet noodzakelijk, want er zijn volgens pedagoog en publiciste Marga Schiet genoeg vriendelijk manieren om kinderen te leren luisteren of verkeerde dingen af te leren. Slaan kan de verhouding tussen ouder en kind negatief beïnvloeden, omdat het kind angstig wordt. Bovendien leert een kind door het te slaan niet altijd waarom zijn ouders boos zijn en wat het verkeerd heeft gedaan. Uitleg geven is een veel effectievere methode.

Dit spreekwoord is niet waar.

Dit spreekwoord beweert dat wij gedrag, persoonlijkheid en voorkeuren kunnen verklaren als eigenschappen, die worden overgedragen van ouders op hun kinderen. Pedagogisch onderzoek suggereert dat ouders (de boom) beïnvloeden wat hun kinderen (de appels) interesseert, hoe zij zich gedragen, en hoe zij met anderen omgaan.
Newtons natuurkunde voorspelt dat je inderdaad onder gelijke omstandigheden, de appel dicht bij de boom zult vinden, waaraan hij is gegroeid.
Het zijn echter de omstandigheden, die ervoor zorgen dat de plek waar de appel blijft liggen niet altijd dezelfde is. En als de appel op een steentje valt, is hij gebutst. En wat doet het met een appeltje als hij een week in een koeienvlaai onder de boom heeft gelegen.
Al bepalen de genen hoe een appeltje er in beginsel uitziet en smaakt, de omgeving kan daar nog veel invloed op hebben. Genen zijn het geweer, maar de omgeving haalt de trekker over. Onze genen beïnvloeden met welke aanleg we op de wereld komen, maar de omgeving bepaalt hoe die genen tot uiting komen.

Dit spreekwoord is gedeeltelijk waar.