Lu, die ‘t hardste warkt, zit in de kleinste hoesies
Drenthe
Vulle Hande maakt licht wark
Vreden
Hoge beume vangt völle wind
Haaksbergen
Wee veur’n dubbeltjen geboren is, wodt nooit een kwartjen
Achterhoek
Van werken alleen wordt niemand rijk.
Door hard te werken en flink te sparen kun je weliswaar een aardig kapitaaltje opbouwen.
Erg rijk word je er doorgaans niet van. Van de echte rijken zijn er maar weinig door harde arbeid rijk geworden. Want anders dan de Bijbel beweert, wordt je meestal niet rijk door een vroom en arbeidzaam leven, maar door geluk en grote erfenissen.
Ongeveer de helft van de vermogens van Nederlanders in de Top 500 van rijke mensen (Quote 500 ) zijn geërfd en de andere helft is vaak tot stand gekomen door een gelukkige samenloop van omstandigheden.
Dit spreekwoord is grotendeels waar.
Veel handen maken licht werk.
Hoewel twee paar handen over het algemeen meer werk verrichten dan één paar, is het niet zo dat het zinvol is om steeds maar extra handen toe te voegen. Je verhoogt de kans op lanterfanten en creëert procesverlies. Te veel handen werkt contraproductief.
De sociaal psycholoog Marc Heerdink uit Groningen geeft in het boek Achterhaalde Waarheid hiervoor meerdere verklaringen.
In de eerste plaats is het feit dat naarmate een groep groter is, een grotere individuele bijdrage minder oplevert voor een individu.
Daarnaast voelen groepsleden zich minder verantwoordelijk voor het eindresultaat naarmate een groep groter is.
Tenslotte is bij grotere groepen meer coördinatie en communicatie nodig en deze tijd kan niet in de zaak zelf worden gestoken. Volgens Heerdink leiden deze problemen samen tot procesverlies. Dat verlies neemt toe naarmate de groep groeit. Dan geldt de wet van de verminderde meeropbrengst: ieder groepslid verhoogt de productiviteit van de groep minder dan het vorige lid.
Dit spreekwoord is gedeeltelijk waar.
Hoge bomen vangen veel wind.
Waar lagere boompjes en struiken vaak beschut staan, heeft de wind op de toppen van hoge bomen, die overal uitsteken, vrij spel.
Het voetvolk en het middenkader mogen dan vaak met afgunst kijken naar de rijken en de machtigen, maar terwijl zij zelf aangenaam in de luwte verkeren, vangen mensen aan de top alle aandacht en dat is niet alleen positieve aandacht. Want de fouten die zij maken worden breed uitgemeten in de pers.
En daar komt nog eens bij dat het bijzonder moeilijk is om een morele blunder te herstellen.
De verantwoordelijken moeten diep door het stof gaan en er veel tijd overheen laten gaan voordat zij weer vertrouwd worden.
Dit spreekwoord is waar.
Als je voor een dubbeltje bent geboren wordt je nooit een kwartje.
Volgens dit spreekwoord zal je als je in een kansarm gezin geboren bent nooit tot de hogere kringen gaan behoren. Ook moet je over de American Dream: de krantenbezorger, die miljonair wordt door hard te werken, niet te veel illusies maken.
Want als je voor een dubbeltje bent geboren, zul je nooit een kwartje worden.
Volgens de sociaal geograaf Sander van Lanen van de universiteit Groningen laat onderzoek naar sociale mobiliteit in Nederland zien dat iemands afkomst minder invloed heeft op de status, die men heeft. Mensen, die vroeger in armoede leefden, hebben tegenwoordig een betere kans om daaraan te ontsnappen. Toch speelt afkomst nog altijd een grote rol bij iemands inkomen.
Er is overtuigend bewijs dat het in ieder geval een stuk gemakkelijker is om succesvol te zijn als je uit een goed milieu komt.
Een dubbeltje kan dus wel een kwartje worden, maar voor een kwartje is het nog altijd eenvoudiger om een kwartje te blijven.
Dit spreekwoord is gedeeltelijk waar.
